Het Hof van Justitie heeft op 7 juli jl. de consumenten een handje geholpen door te oordelen dat ook de merkhouder aansprakelijk gehouden kan worden voor producten met gebreken. Voorheen werd voornamelijk de producent geacht aansprakelijk te zijn voor gebrekkige producten, maar dat is nu verleden tijd.[1]
Hoewel in artikel 3 lid 1 van de Europese richtlijn[2] is opgenomen dat eenieder die zich als producent presenteert door zijn naam, zijn merk of een ander onderscheidingsteken op het product aan te brengen als producent wordt gekwalificeerd, was het tot op heden kennelijk niet geheel duidelijk hoe deze regel zich in de praktijk uitte.
De betreffende casus gaat over een gebrek in een koffiemachine, geproduceerd in Roemenië door Saeco International Group SpA, waardoor een grote brand werd veroorzaakt. Het elektronicabedrijf Philips verkocht deze koffiemachine en had daar ook haar logo en naam op afgebeeld. Om die reden heeft de Finse verzekeringsmaatschappij Fennia, Philips aansprakelijk gesteld voor het bedrag aan schade van € 58 879,10 dat zij aan de consument moest vergoeden.
De rechter in eerste aanleg oordeelde dat Philips wel aansprakelijk was voor de schade, terwijl de rechter in tweede aanleg juist oordeelde dat Philips niet aansprakelijk was. Fennia kon zich hier echter niet bij neerleggen en stelde cassatie in. Om de zaak te beoordelen wenste de hoogste rechter een toelichting van het Hof van Justitie op het begrip “producent”, zoals gedefinieerd in voornoemde richtlijn.
Volgens het Hof moet bij de uitlegging van deze bepaling rekening gehouden worden met zowel de bewoording als de context van de bepaling. Uit de bewoording van de bepaling blijkt ten eerste dat vaststelling van de kring van aansprakelijke personen uitputtend moet worden beschouwd en “eenieder die zich als producent presenteert door zijn naam, merk of ander onderscheidingsteken op het product aan te brengen” in deze kring kan worden ondergebracht. Ten tweede blijkt uit de context van de bepaling dat de Uniewetgever het begrip “producent” ruim heeft willen uitleggen om de consument te beschermen. De Uniewetgever is van mening geweest dat de consumentenbescherming niet toereikend is wanneer de distributeur de consument zomaar kan doorverwijzen naar een wellicht voor de consument onbekende producent.
Verder wekt de merkhouder de indruk dat hij betrokken is bij het productieproces, of daar in ieder geval de verantwoordelijkheid voor draagt en maakt de bekendheid van de merkhouder het product aantrekkelijker. Het zou derhalve niet stroken met de bewoording en context van de bepaling als de merkhouder zichzelf zomaar kan ontslaan van de aansprakelijkheid voor een gebrek in een product.
De toelichting van het Hof maakt duidelijk dat consumenten vanaf nu gewoon de merkhouder aansprakelijk kunnen stellen bij een productiefout. Dit is overigens ook een stuk makkelijker dan het achterhalen van de daadwerkelijke producent nu de merkhouder zich meestal pontificaal laat afbeelden op het product.
Wil jij meer weten over de aansprakelijkheid van merkhouders en het merkenrecht in het algemeen. Neem dan contact op met een van onze advocaten Michelle Seel (michelle@thelegalgroup.nl) of Helen Maatjes (helen@thelegalgroup.nl).
[1] HvJEU 7 juli 2022, ECLI:EU:C:2022:536 (Fennia/Philips).
[2] Richtlijn 85/374.